Tüp Bebek Tedavisinde Kullanılan İlaçlar

tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar

İlaç teknolojisindeki gelişmeler ve hastalıklara karşı geliştirilen yöntemler; kısırlık sorunu için birçok etkin ve başarılı ilacın üretilmesini sağlamıştır. Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların amacı ise; yumurtalıklarda yeterli büyüklük ve sayıda folikül gelişimini sağlamak ve gebelik oranlarının artmasına yardımcı olmaktadır.

Özellikle yeterli büyüklük ve sayıda folikül gelişimi sağlandığında, hamilelik şansı daha yüksek olacaktır. Yardımcı üreme yöntemlerinden olan aşılama ve tüp bebek tedavisinde, elde edilen yumurta sayısı oldukça önemlidir. Yumurtalıkların uyarılması için yumurta üretiminden sorumlu olan FSH ve LH hormonları uygulanmaktadır.

  • Klomifen

FSH salınımının artmasını sağlayan, Klomifen, infertilite yani kısırlık tedavisinde kullanılmaya başlayan ilk ilaçlar arasındadır. Tablet şekilde satılmaktadır. Adetin 5. Günü kullanılmaya başlanmaktadır. Yumurtalıklarda birden fazla folikül gelişimi sağlanır.

  • Human Menapozal Gonadotropinler (HMG)

Bu ilaç, menopoz döneminde olan kadınların idrarından saflaştırılarak elde edilmektedir. FSH ve LH hormonlarını içeren bir ilaçtır. Yumurtalıkların uyarılmasını sağlar. Her gün deri altı enjeksiyon yapılarak uygulanır.

  • Uriner FSH

Bu ilaç da menopoz dönemindeki kadınların idrarının saflaştırılması ile elde edilir. Yalnızca FSH hormonu içermektedir. Yumurtalıkların uyarılmasını sağlar. Günlük deri altı iğneler ile uygulanır.

tüp bebekte kullanılan ilaç

  • Rekombinant FSH

Rekombinant FSH preparatları %100 olarak saf ilaçlardır. Laboratuar koşullarında üretilmektedir. Yumurtalıkların uyarılmasını destekler ve tüp bebek tedavisinde kullanılır. Subkütan (deri altına) enjeksiyonla uygulanan ilacın artık otomatik doz ayarı yapan kalem şeklinde olanları da bulunmaktadır.

  • Gonadotropin Relasing Hormon Agonistleri (GnRHa)

Beyinde bulunan hipofiz bezini desteklemektedir. Bu alandan FSH ve LH hormonu salgılanmaktadır. Gonadotropin serbestleştirici hormonun sentetik halde elde edilen formudur. Kullanım tipleri arasında iğne veya burundan sprey olarak alınabilenleri de mevcuttur

Tüp bebek tedavisinde en önemli sorunlardan biri LH’nin erken yükselmesidir. Bu durumda yumurtalar beklenenden daha önce çatlar ve sayı ve kalite bakımından daha az yumurta elde edilmesine yol açar. .

GnRH analoglarının uygulanması, yumurtalıkların hormonal olarak uyarımı sırasında, vücudun salgıladığı LH hormonunun bu erken yükselişi engeller.

  • GnRH Antagonistleri

İşlev bakımından GnRH analogları ile aynı etkidedir. Fakat etki süresi daha kısadır. Bununla beraber kullanım süresi de daha azdır. Bu sebeple genellikle bu ilaç tercih edilmektedir. Bu sayede tedavinin maliyeti de düşmektedir çünkü ilaçlar daha kullanılmaktadır. Günlük 0.25 mg’lık Formu stimulasyonun 6. günü başlanıp, yumurta gelişimini tamamlayana kadar sürer.

  • Human Koryonik Gonadotropini (Çatlatma iğnesi)

Yumurtalar toplanmadan önce enjekte edilmektedir.   Bu iğneden 36 saat sonra folikül çatlaması meydana gelir. Bu hormon sayesinde, yumurtalar oldunlaşır ve foliküller içindeki hücreler döllenmeye hazır hale gelir. HCG enjeksiyonunun zamanlaması çok önemli olduğundan mutlaka belirtilen zamanda uygulanmalıdır.

 Progesteron

Rahmin içini döşeyen ve döllenmiş yumurtanın yerleştiği endometrium tabakasının sağlıklı gelişimi için bu hormon yeterli olarak salgılanmazsa, embriyonun rahme yerleşmesi ve gelişmesi söz konusu değildir. Bu sebeple de tüp bebek ya da mikroenjeksiyon yöntemlerinde progesteron hormonu dışarıdan verilebilir. Luteal faz desteği adı verilen tedavi, vajinal fitil ya da jel olarak uygulanmaktadır.

  • Letrazol

Yumurta gelişimi daha zor olacak hastalar için kullanılmaktadır. Adet döneminin 2 ya da 4. Günü ilaç kullanımı başlar. Beş gün boyunca ilaç kullanımı devam eder. Şayet yumurta gelişimi olmazsa arka arkaya 4 adet dönemi kullanılabilir.

tüp bebek

Diğer ilaçlar:

  • Tetra 500 Kapsül:

Kadınların üreme sisteminde meydana gelebilecek enfeksiyonların hamilelik oluşumuna engel olmaması için tedbir amaçlı kullanılmaktadır. Bir antibiyotik ilaçtır. Yumurta toplandığı gün kullanılmaya başlanır ve 4 gün süreyle kullanıma devam edilir.

  • Prednol 16 mg Tablet:

Hamilelik oluşursa, bu dönemde ortaya çıkabilecek bağışıklık sistemi sorunlarının engellenmesi adına kullanılır. Yumurta toplama aşamasında başlanır ve dört gün kullanılır.

  • Folik asit (Folbiol veya Centrum):

Bebeklerde meydana gelebilecek anomalilerin engellenmesi için kullanılması gereken oldukça önemli bir vitamindir.

  • Parlodel SRO Kapsül:

Prolaktin hormonu yüksek olan hastalara verilen ilaç, akşam yemeklerinden sonra yutulmaktadır.

  • Luveris Ampul:

LH hormonu içermektedir. Her hastada kullanılmamaktadır.

Hastanın ilaç kullanımından kaynaklanabilecek hatalar konusunda endişesini gidermenin yolu nedir?

Hastanın ilaç kullanımı konusunda bilinçlenmesi oldukça önemlidir. Bu durum, iyi ve kaliteli merkezlerde tedavinin başından itibaren kontrol altında tutulmaktadır. İlaçlar konusunda hastanın endişelerini gidermek ve doğru kullanım şekillerini iyi bir şekilde anlatmak, başarı şansını etkilemektedir.

Hastalar ilaç kullanımında hata yapıyor mu?

Tüp bebek tedavisinde yapılan yanlışların %20’si ilaç kullanımı konusunda yapılan hatalardır. Bu aşamada önemli olan, hastaların büyük bir kısmının bu konuda doktoruna bilgi vermemesidir.

Tedavi sürecinde hastanın doğru ilaç kullanmamasından kaynaklanan hataların önüne geçmek için neler yapılmalıdır. Ya da hastalar nelere dikkat etmelidir?

Tüp bebek tedavisini yakından kontrol eden ve sürekli takip altında tutulan bir merkez ve doktorla çalışan çiftler; bu sorunlarla karşılaşmamaktadır. Bu aşamada sık sık doktor ve tüp bebek ekibinden bilgi almak, yanlış yapıldığı düşünülen konularda sorular sormak oldukça önemlidir.

  • Yumurtaların büyümesi için kullanılan ilaçların amaçları hastaya anlatılmalı. Hasta, ilaçlarını düzenli olarak doğru dozlarda ve aynı saatlerde almalıdır. Bunun dışında pratik olarak da hasta bu konuda eğitilmelidir.
  • İlaç kullanımı konusunda dikkat etmesi gereken noktalar ve nasıl kullanılacağı bilgisi hastaya yazılı olarak verilmelidir.
  • Tedavi süresince yapılan yanlışlar, uzmana anlatılmalıdır. Bu sayede yapılan hataların düzeltilmesi daha kolay olacaktır ve hatanın boyutuna göre tedavi yeniden planlanacaktır.
  • En sık hata yapılan basamak, yumurta büyütme döneminin sonunda yapılan HCG (yumurta çatlatma) enjeksiyonudur. Bu iğnenin zamanlamasında yapılacak bir hata yumurtaların erken çatlamasına veya olgun yumurta alınamamasına neden olur. Bu nedenle tüp bebek merkezleri enjeksiyonun saatini mutlaka teyit etmelidirler.