Kısırlıkta Kadının Yaşı
Sağlık problemlerinden biri olan kısırlık; altında pek çok etken barındıran bir üreme sağlığı sorunudur. Kısırlık sorununun bilinen en önemli etkenlerinden birisi de yaş faktörüdür.
Kısırlık etkeni olan yaş faktörü özellikle kadınlar hususunda ön plandadır. Kadında yaş ilerlemesine bağlı olarak kısırlık problemi baş göstermeye başlar. Bu her kadın için geçerli değildir. Genelleme yapmak uygun olmaz ancak çoğunlukla kadınlarda yaş ilerlemesine bağlı olarak kısırlık problemi yaşandığını söyleyebiliriz.
Peki, “kısırlıkta kadının yaşı” neden bu kadar önemli bir etken bunu açıklamak gerekirse;
Kadınların doğduklarında sahip oldukları yumurta sayısı yaş ilerlemesine bağlı olarak adet döngüsü itibariyle azalmaya başlar. Kadınlardaki yumurta rezervinin azalması da kadınlarda üremeyi olumsuz etkileyen bir nedendir. Söz konusu kadının yumurta kapasitesi azalmaya başlaması demekte kısırlık sorununun gündeme gelmesini ortaya çıkaran bir faktördür. Doğal olarak aslında kadındaki yaş ilerlemesine bağlı olarak kısırlık sorunu yaşandığını belirtebiliriz.
Kadınlarda yaş ilerlemesi ile sahip oldukları yumurta sayısı azalır ancak sadece bu olumsuz bu durum yaşanmaz. Yaşı ilerleyen kadında yumurta sayısında azalma haricinde yumurtlama işlevi de bozulur ve sahip olduğu yumurtanın kalitesi de düşer. Kadının üreme hücresi olan yumurtanın yaş ilerlemesine bağlı olarak bu denli olumsuz yönde etkilenmesi sonucunda da kadınlarda üreme problemleri yani kısırlık sorunu meydana gelir.
Kadınlarda doğurganlık kabiliyetinin en yüksek olduğu yaş civarı 25 yaştır. 35 yaş sonrası da kadınlarda gerçekleşecek olan gebelik şansı düşmektedir. Daha ileri yaş grubu kadınlarda da menopoz dönemine girilmesi ile birlikte gebelik gerçekleşmemektedir.
Sadece kısırlık değil kısırlık tedavisi olan tüp bebek uygulamaları da kadının yaşından etkilenmektedir. Kadınlarda doğurganlık becerisinin olduğu yaş aralığında uygulanan tüp bebek tedavilerinden elde edilen netice ile ileri yaşlarda uygulanan tüp bebek tedavisinin neticesi bir değildir.
Kadınlar, 1 yıl süreli doğum kontrol yöntemsiz bir şekilde eşi ile girdiği cinsel ilişkide gebelik elde edemediği takdirde zaman kaybetmeden doktora başvurmalıdır. Aksi takdirde her kaybedilen zaman kısırlık tedavisi önünde bir engeldir.
Ayrıca kadınlarda yaş ilerlemesine bağlı olarak embriyoların genetik yönde incelenmesi de gerekmektedir. Tüp bebek uygulamasının yeni yöntemlerinden olan preimplantasyon genetik tanı yöntemi ile 40 yaşında tüp bebek tedavisi ile gebeliğin gerçekleştirildiği kadınlarda embriyoların kromozom analizinin yapılması sağlanarak genetik incelemesi yapılmaktadır.
Kadınlar günümüzde iş hayatında aktif bir rol oynadığı için öncelikli planlarını kariyere göre belirlemekte ve çocuk planlarını askıya almaktadır. Oysa ki kadında yaş ilerlemesi hem kısırlık sorununun yaşanmasına hem de kısırlık tedavisinin olumsuz yönde etkilenmesine neden olan bir faktördür. Bu nedenle kadınlar gelecek planlarını yaparken yaş faktörünü göz ardı etmemeye dikkat etmelidir.
Yumurta sayısını azaltan, yumurtlama fonksiyonunu bozan ve yumurta kalitesini azaltan kadının yaş ilerlemesi etkeni, doğal bir döngüdür ve bu duruma tek çare zaman kaybetmemektir. Şayet 1 yıl süreli cinsel ilişkiye girildiği takdirde çocuk sahibi olunamıyorsa kadın doktora başvurmalı ve sorunun tespit ettirmelidir. Eğer söz konusu problem kısırlık ise yine vakit harcanmadan doktora başvurarak kısırlık tedavisi olmalıdır. Yardımcı üreme yöntemlerinden destek alınan tedavi sürecinde başarısız neticeler alınabilir. Ancak tek seferde tedavide başarılı netice elde edilmesi kadar edilmemesi de doğaldır. Tekrar tedavi olunabilir fakat yeni tedavi için verilen ara uzatılmamalıdır.
“Kısırlıkta kadının yaşı” ne denli etken?
Kadınlar 1-2 milyon yumurtalık haznesi ile doğar. Bu yumurtalık haznesi ilk adetin görüldüğü süreçte 250.000 ila 300.000’e düşer. Adet döngüsünün tamamladığı menopoz dönemine kadar da bu yumurtalık haznesi azalır ve menopoza girilmesiyle de yumurtalık rezervi tükenir. Kadınlarda yumurtalık haznesi 35 yaş ardından hızla kaybedilmeye başlanır.
Peki, “kısırlıkta kadının yaşı” etken ise erkekte durum nedir?
Erkeklerde yaş ilerlemesine bağlı olarak sperm üretimi sırasında mutasyon tehlikesinde yükselme görülmektedir. Bundan dolayı da düşükle sonuçlanan gebelikler ve bebekte bir takım hastalıkların oluşma olasılığı mevzu olmaktadır. Bebeğe yalnızca tek bir hatalı gen faktörü ile geçen otomozal dominant hastalıklara (akondroplazi, nörofibromatozis, Marfan sendromu ve osteogenezis imperfekta) erkeğin yaş faktörü sebep olmaktadır. İleri yaşlarda baba olan erkeklerin bebeklerinde; şizofreni, bipolar bozukluk, otizm, dikkat dağınıklığı, algılama yetersizliği ve kognitif fonksiyonlarda bozukluk gibi sağlık problemleri görülebilmektedir. İleri yaşlardaki baba adaylarında gebelik düşükle sonuçlanabilmektedir.
