Özel olarak son senelerde oldukça sık rastlanan bir problem olan kısırlık, bir yıl süresince düzenli bir seksüel ilişkiye rağmen hamileliğin oluşmamasıdır. Bu problem sebebiyle sağlık kurumuna danışan anne ve baba adaylarının miktarı gün geçtikçe artmaktadır. Çünkü bu hususta çok önemli adımlar kaydedilmiş ve tedavi tercihleri oldukça artmıştır. Doğru tedavi neticesinde çiftler kısırlık problemi aşmaktadır ve bebek sahibi olabilmektedir. Doğru tedavinin tercih edilmesi için kısırlığın sebebi bulunmalıdır. Problemin kadında mı yoksa erkekte mi ve ne olduğu açık bir şekilde bilinmelidir.
Kısırlığın sebepleri nelerdir?
Kısırlıkta bir ya da çok sayıda sebep olabilir. Az bir hastada ise sebebi bulunamaz. Kadında kısırlığın en başta gelen sebebi yumurtlama problemleridir. Yani adet döngüsü yoktur, seyrektir ya da düzensizdir. Şayet yumurta hücresinin oluşması için gereken hormonlar doğuştan eksik ise, ergenlik sürecinden itibaren adet kanaması meydana gelemez Adet kanamasının düzensiz ve seyrek olmasına sebep olan bir başka bir vakadır ise polikistik over sendromudur. Bu hastalığa sahip hastalarda yumurta hücresi miktarı fazladır. Bunlar erkeklik hormonu salgılar ve yumurta hücresi normal bir şekilde meydana gelemez. Hormon bozukluğundan dolayı akne oluşumu bu hastalarda sıkça rastlanır. Bir başka bir sebep ise prolaktin hormonunun fazla ifraz edilmesidir. Bu, tedavi edilebilir bir vakadır.
Şayet tüpler hasar görmüş ya da tıkalı ise döllenme olmaz ve hamilelik meydana gelemez Çünkü erkeğin sperm hücreleri ve kadının yumurta hücresi birleşemez. Bu vakanın sebeplerinin başında seksüel yolla geçen sağlık problemleri gelir. Rahim ağzında mukus salgılanır. Sperm hücresi bu mukus vesilesiyle ilerler. Bu salgı bozulursa ya da rahim ağzında yapısal bir hasar mevcut ise kısırlık meydana gelebilir.
Ayrıca rahim iç bölgesini örten rahim içi dokusu rahim dışında meydana gelirse çikolata kisti meydana gelir. Bu hastalığı mevcut olan kişilerin yarısı bebek sahibi olabilmek için tedavi edilebilir. Kısırlık sebebiyle hekime danışan kadınların bir kısmında çikolata kisti vardır.
Erkeklerde kısırlık sebepleri ise başlıca sperm hücresinin üretimindeki bozukluklardan ve sperm hücresi kanallarındaki tıkanıklıklardan kaynaklanmaktadır. Sperm hücresi miktarı oldukça az 20 milyon olursa bu sperm hücrelerinin yarıya yakını hareketli ise fakat hamilelik gerçekleşebilir. Hormon bozuklukları, kimi enfeksiyonlar ve ilaçlar sperm hücresi üretimini ve miktarını olumsuz etkileyebilir. Yumurtalıkların iltihaplanması, sperm hücresinin salgısını sağlayan hormonların ifraz edilmesinde bozukluk olması kısırlığa sebebiyet vermektedir. Sperm hücresi üretiminin normal olması halinde de kısırlık olabilir. Şayet sperm hücresi üretilir; fakat yumurtalıktan çıkmasında problem olursa yine kısırlık olabilir.
Kimi kısırlık vakalarında ise sebep bilinmemektedir. Bunlarda psikolojik etkenlerin rolü henüz ispat edilememiştir. Stresin hamile kalmada etkin olduğu düşünülmektedir.
Kısırlıkta risk etkenleri nelerdir?
Yaş bu hususta önemli bir etkendir. Kadınlarda 35 yaşından ardından hamile kalma olasılığı biraz düşer, 40 yaşından ardından ise oldukça azalır. Bu yaştan ardından düşük görülme olasılığı yüksektir. Bir başka bir kısırlık sebebi ise vajinanın ve tüplerin iltihaplanması sebebiyle tüplerin tıkanmasıdır. Seksüel yolla geçen sağlık problemleri, pelvik inflamatuvar sağlık problemi, enfeksiyonlar neticesinde tüpler tıkanır. Bunlar arasında pelvik inflamatuvar sağlık problemi çok önem taşımaktadır. Bu sağlık problemi yineettikçe kısır olma olasılığı artar.
Koruyucu tedavi ve seksüel konularda bilinçlenmenin gerçekleşmesiyle önlenebilir. Çok eşlilik bu hususta bir risk etkenidir.
